Zzp’ers in de zorg: Welke fiscale risico’s zijn er? Wat zijn de ontwikkelingen?

Het behoeft geen nadere uitleg dat het toenemende aantal zzp’ers in de zorgsector tot steeds meer uitvoeringsproblemen leidt. De krapte op de arbeidsmarkt dwingt zorgorganisaties met zzp’ers te werken om de zorgcontinuïteit te kunnen borgen. Het personeel in loondienst ervaart echter meer administratieve druk en minder flexibiliteit in het dienstenrooster buiten ‘kantoortijden’. Dit is mede een van de oorzaken dat het ziekteverzuim onder het vaste personeel onverminderd hoog blijft in de zorg (4e kwartaal 2022: 9,3%). De aard en omvang van de werkzaamheden tussen zzp’ers en het vaste personeel verschilt vaak maar weinig. Maar welke fiscale risico’s loopt u als organisatie en welke ontwikkelingen zijn er op dit gebied?

Handhavingskader Wet DBA

Het handhavingskader op de wet DBA is tot 1 januari 2025 slechts heel beperkt van toepassing. Organisaties dienen of aantoonbaar kwaadwillend zijn, of de Belastingdienst moet opdracht hebben gegeven de arbeidsrelatie anders vorm te geven. In de aanloop naar 2025, het jaar waarin naar verwachting nieuwe wetgeving voor het werken met zzp’ers van kracht zal worden, heeft de Belastingdienst een handhavingsplan gepubliceerd. In drie stappen zal handhaving weer volledig van kracht moeten zijn, te weten het intensiveren van toezicht, het opheffen van het moratorium en vervolgens het eventuele handhaven van regelgeving.

Op dit moment is de Belastingdienst breed gestart met het voeren van bedrijfsgesprekken met als doel inzicht te verkrijgen hoe thans omgegaan wordt met de inzet van zzp’ers. Nadrukkelijk wordt daarbij veelal opgemerkt dat het geen controle is en dat er geen heffingsgevolgen zullen zijn naar het verleden toe. Ons advies in deze is wel om het bedrijfsgesprek louter van informatieve aard te houden.

Tot slot zal de modelovereenkomst vrije vervanging per 1 januari 2024 niet meer beschikbaar zijn.

Beheersingsmodel Zorg & Fiscaal kader zzp’ers Zorg

Brancheorganisaties ActiZ, de Nederlandse ggz, NFU, NVZ, VGN en Zorgthuisnl hebben met betrokken ministeries en de Belastingdienst een samenwerkingsverklaring ondertekend. Het idee is dat met deze samenwerkingsafspraken toegewerkt wordt naar duidelijke en uitvoerbare regels rondom de inzet van zzp’ers in de zorg. Een belangrijk onderdeel hiervan zijn de ‘fiscale kaders’ waarmee duidelijkheid wordt geschept over de kwalificatie van een zzp’er als zelfstandig ondernemer.

De precieze invulling van het fiscale kader is nog niet gepubliceerd. Verwacht wordt dat de inhoud hiervan, kaders voor bepalen ondernemerschap, binnenkort wordt gepresenteerd en de zorgorganisaties ongeveer een half jaar de tijd krijgen deze te implementeren in de organisatie. Dit kan behoorlijke impact hebben op het HR-beleid, lopende overeenkomsten en in gevallen op de continuïteit van zorg. We adviseren deze impact tijdig in beeld te brengen. Let hierbij met name op de btw-aspecten, loonheffingsrisico’s en arbeidsrechtelijke aandachtspunten. Het is van belang alle zzp-overeenkomsten op deze punten kritisch te beoordelen.

Top 5 van aandachtspunten

• Wees bewust waar en in welke mate inzet van zzp’ers in uw organisatie speelt;
• Draag zorg voor duidelijke keuzes in het proces van het uitbesteden van werk respectievelijk het aannemen van een werknemer;
• Gebruik zo veel als mogelijk de modelovereenkomsten van de website van de Belastingdienst als uitgangspunt voor de contractuele afspraken (m.u.v. die van vrije vervanging);
• Neem, indien mogelijk, een passage op in de overeenkomst dat als het wetgevingskader wijzigt, dit ook een reden is om de onderhavige overeenkomst te wijzigen;
• Monitor de wijze van werken van de zzp’er of dit aansluit met hetgeen in de overeenkomst staat. Leg deze monitoring vast.

Dit artikel is geschreven door Nika Stegeman, BDO.